–İnek sütü proteini alımından dolayı mide barsak sisteminin , derinin ve solunum yollarının etkilenmesi ile ortaya çıkan semptomların olduğu bir durumdur.
-Günümüzdeki inek sütü proteini alerjisi ile intoleransı arasındaki ayırım her ikisinde de benzer kinik durum olması nedeni ile yapılamamaktadır.
Görülme Sıklığı
Normal bebeklerde %2-7 olarak tahmin edilmektedir. Bu durum hayatın ilk üç ayında ortaya çıkar. Seyrek olarak büyük çocuklarda ilk kez ortaya çıkabilir.(%0,4) veya erişkinlikte tekrar edebilir.
-Sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde de anne sütündeki alerjenlerle karşılaşma yolu ile süt proteini intoleransı gelişebilir. Yine de emzirme besin alerjisinin azalmasında koruyucudur.
-Süt proteini ile soya proteini arasında %25-30 çapraz reaksiyon vardır.
Belirti ve Bulgular
-Normal görünen bebekte dışkıda kan ve mukus gibi belirtiler en sık görülür.
-İshal ,kanlı dışkılama, kusma , beslenme problemleri, kabızlık, gastroösefageal reflü hastalığı(GÖRH)
-Atopik dermatit, ürtiker, anjioödem, egzema
-Alerjik rinit, öksürük, hışıltı
-Anafilaksi, büyüme gelişme geriliği (BGG)
Tanı
-Tanı, inek sütü proteini içeren ürünlerin uzaklaştırılması ile klinik belirtiler düzeliyorsa konulur.
-Bazı vakalarda soya temelli mamalar ile düzelme görülmez ve hidrolize mamalar ve hatta kristalize amino asit temelli mamalar gerekir.
-Bu sendromu saptamada sensivitesi yüksek olan bir laboratuvar testi yoktur.
-Radioallegosorbent testi (RAST) ve deri testi pozitif prediktif değeri sadece %50 olmakla birlikte kullanılabilir.
-Seyrek olarak periferik kanda ve dışkıda eozinofil gösterilebilir.
Ayırıcı Tanı
-GÖRH ve kolik ağrı bu bebeklerde en sık karıştırılan tanılardır.
-Sulu ishal , karın ağrısı ve dışkıda kan ve muküs ile karakterize hastalıklar düşünülmelidir.
-Enfeksiyöz nedenler (dizanteri,clostridium) dışlanmalıdır.
-Enflamatuar bağırsak hastalıkları ,çölyak hastalığı otoimmün enteropati, anal fissür ve Meckel divertiküllü şikayetlerine göre düşünülmesi gerekir.
Tedavi ve İzlem
-Diyetten inek sütü proteini içeren ürünlerin çıkarılması tedavinin temelini oluşturur.
-İnek sütü proteinine intoleransı olan çocukların %10-30’u soya proteinine de intoleransı olacaktır. Bu nedenle soya bazlı mamalar nadiren önerilmektedir.
-Aşırı kanlı dışkıla genellikle 24-72 saat içinde düzelir, ancak dışkıda gizli kan testi 2-6 hafta pozitif olarak kalabilir.
-Diyet kısıtlaması ile 2-3 hafta sonra klinik cevap alınmazsa diğer tanılar düşünülmelidir.
-Ağır inek proteini alerjisi ve anaflaksisi olan vakalarda epinefrin gerekebilir.
-Kortikosteroidler deri ve solunum bulgularını tedavi etmede bazen kullanılır.
İzlem Önerileri
-Hayatın ilk bir yılında diyetten süt ve soya proteinin tamamen tamamen kısıtlanması önemlidir.
-Katı besinler verildiğinde etiketlerinde süt veya soya protein olup olmadığının dikkatlice okunması önemlidir.
-Birçok vakada inek sütü proteinine tolerans 1-2 yaşında gelişir ve normal bir diyet güvenle yeniden başlanabilir.
-Seyrek olarak intolerans belirtileri hayatın 3. Yılına kadar devam edebilir,%10’unda semptomlar 6 yaşına kadar devam edecektir.
-RAST ile inek sütü protein testi, deri testi bu büyük çocuklarda alerjik cevabın derecesini izlemede yardımcı olabilir.
-Ağır anafilaktik reaksiyon veya akut ürtiker vakalarında inek sütü testi tıbbi bir gözetmenin yanında hastanede yapılmalıdır.